تجهیزات اطفا حریق
تجهیزات اطفا حریق ادواتی هستند که در سیستم اطفا حریق به منظور خاصی استفاده می‌شوند. ازجمله این تجهیزات:
شیرهای اطفا حریق
شیر پروانه‌ای با قابلیت ارسال سیگنال
- از این شیر در ابتدای سرخط اسپرینکلر و رایزر خروجی استفاده می‌شود. این شیر برای قطع و وصل جریان استفاده می‌شود و در صورتی که شیر بسته شود، سیگنال خطایی بر روی کنترل پنل ظاهر خواهد شد از سوی دیگر نشانگری بر روی این شیر وجود دارد تا با دیدن این شیر می‌توان متوجه شد که شیر باز است یا خیر.
شیر دروازه‌ای (OS&Y – ( Outside screw and Yoke
- این شیر همان شیر دروازه‌ای است، تنها تفاوت آن با دیگر شیرهای دروازه‌ای ساقه (stem) شیر می‌باشد. زمانی که ساقه شیر نمایان باشد به این منزله است که شیر OS&Y باز می‌باشد و در صورتی که ساقه شیر مشخص نباشد یعنی شیر بسته است. از سوی دیگر از تجهیزی به عنوان Tamper Switch برای ارسال سیگنال باز و بسته شدن جریان به کنترل پنل اعلام نیز استفاده می‌شود. (البته این تجهیز در ایران فعلا استفاده نمی‌شود)
شیر یکطرفه Check Valve
- از این شیر برای جلوگیری از برگشت جریان استفاده می‌شود همانند دیود در مهندسی برق. استفاده از این شیر در زمانی که رایزر اسپرینکلر و سیستم لوله ایستاده مشترک باشد در تجهیزات سرخط الزامی است.
- دیگر موارد مورد استفاده
- در خروجی پمپ‌ها نیز از این شیر استفاده می‌کنیم، همچنین زمانی که مخزن آب‌رسانی و آتش‌نشانی مشترک است در اتصال ورودی مخزن به مکش پمپ نیز از دو شیر یکطرفه به جای Bavk Flow Preventer استفاده می‌شود بعد از شیر سیامی نیز باز هم از دو شیر یکطرفه استفاده می‌کنیم، این دوشیر باید در جایی جانمایی شوند که اگر خراب شدند به راحتی تعمیر شوند. البته طبق NFPA این شیر یکطرفه باید مجهز به Ball Drip باشد تا اگر آبی در داخل شیر باقی ماند تخلیه شود و یخ زده نشود که این مورد هم در تهران فعلا اجرا نمی‌شود.
- دیگر موارد مورد استفاده
شیر یکطرفه هشداردهنده (Wet Alarm Check Valve)
- وظیفه این تجهیز همانند شیر یکطرفه می‌ماند. بر روی این تجهیز پرشرسوییچ (Pressure Switch) و زنگ مکانیکی نیز نصب شده است تا در هنگام فعال شدن سیستم پرشرسوییچ سیگنالی به پنل کنترلی ارسال نماید و با حرکت آب درون سیستم، زنگ مکانیکی نصب شده بر روی این تجهیز نیز به صدا در آید.
- طبق ضوابط سازمان آتش‌نشانی استان تهران در ساختمان‌های گروه S3 نصب این تجهیز پیشنهاد شده است. طبق ضوابط استان تهران بایستی علاوه بر هشداردهنده الکتریکی زنگ مکانیکی نیز بر روی رایزر نصب شود که معمولا مشاورین سازمان آتش‌نشانی نصب این تجهیز را پیشنهاد می‌کنند. بر روی این تجهیز یک محفظه وجود دارد تا فعال شدن زنگ مکانیکی کمی با تاخیر بیاندازد تا اگر نوسانات فشاری در سیستم ایجاد گردد صدای زنگ مکانیکی به صدا در نیاید. نکته قابل توجه وجود یک سوراخ در انتهای این محفظه است که اگر مقدار آب کمی وارد این محفظه گردد در از آن محل تخلیه گردد.
شیر تست و تخلیه Test & Drain
شیر تست و تخلیه یک شیر با دو وظیفه اصلی می‌باشد،
- شیر تخلیه آب درون شبکه، که سایز آن بر اساس سایز رایزر تعیین می‌شود.
- شیر تست که اندازه آن برابر با سایز اوریفیس اسپرینکلرها می‌باشد.
- نکته: شیر تست در شبکه اسپرینکلر لوله تر در هر جایی از طبقه می‌تواند تعبیه شود ولی در سیستم خشک حتما می‌بایست در انتهایی ترین شاخه نصب گردد تا زمان رسیدن آب به انتهایی ترین شاخه را محاسبه نمود.
شیر فشار شکن Presure Reducing Valve
- از این شیر برای کاهش فشار سیستم اسپرینکلر استفاده می‌شود. همان‌طور که می‌دانید تجهیزاتی همچون اسپرینکلر نباید در فشاری بیش از ۱۲ بار قرار گیرند و یا جعبه‌های طراحی شده طبق ضوابط استان باید بین ۲-۴ تا ۷ بار برای استفاده راحت متصرفین قرار بگیرد. این شیر می‌تواند فشار سیستم را به اندازه دلخواه کاهش دهد. نصب مانومتر قبل و بعد از فشار شکن و سیستم تست عملکرد فشار شکن الزامی است.
شیر اطمینان Relief Valve
- در صورتی که فشار سیستم بیش از فشار تعبیه شده باشد (در صورت استفاده از دیزل پمپ (۱۲۱% فشار churn به علاوه فشار استاتیک در مکش پمپ بیش از فشار کاری تجهیزات شود) و یا پمپ گریز از مرکز الکتریکی) این شیر عمل نموده و فشار سیستم را کاهش خواهد تا آسیبی به تجهیزات وارد نشود.
سیامی (Siamese)
- این شیر در واقع درگاه اتصالی سیستم آتش‌نشانی به سیستم اطفا حریق ساختمان می‌باشد. طبق استاندارد NFPA 13 به ازای هر ۲۵۰ گالن بر دقیقه یک هیدرانت ۱/۲ ۱ نیاز می‌باشد.
زون اسمبلی – زون کنترل ولو ZCV) Zone Control Valve)
- به مجموعه شیر پروانه‌ای هشداردهنده، فلوسوییچ و شیر تست و تخلیه گفته می‌شود. دقت کنید که در این مجموعه شیر یکطرفه وجود ندارد.
تجهیزات هشداردهنده
فلوسوییچ Flow Switch
- تجهیزی الکتریکی که در تجهیزات سرخط سیستم اسپرینکلر و یا بر روی رایزر نصب می‌شود و در صورت حرکت آب، سیگنالی را به کنترل پنل اعلام ارسال می‌کند. معمولا دبی ۴ تا ۱۰ گالن بر دقیقه موجب ارسال سیگنال از این تجهیز خواهد شد.
پرشرسوییچ – کلید فشاری Pressure Switch
- از این تجهیز برای فرمان دادن به پمپ‌های سیستم آتش‌نشانی و یا ارسال سیگنال از شیر یکطرفه هشدار دهنده به کنترل پنل اعلام استفاده می‌شود. استفاده از این تجهیز در سر خط اسپرینکلر به جای فلوسوییچ مجاز نمی‌باشد.
کنترل سطح Level Controler
- از این تجهیز برای شناسایی سطح تراز آب در مخزن آب استفاده می‌شود تا اگر سطح آب از حد تعیین شده کمتر گردد، سیگنالی به کنترل پنل اعلام ارسال نماید.
تخلیه هوا Air Vent
از این شیر برای تخلیه هوای درون لوله‌های آتش‌نشانی استفاده می‌شود. نصب شیر تخلیه هوا در انتهای رایزر لوله ایستاده خشک الزامی می‌باشد.
اسپرینکلرها – به طور مفصل در بخش اسپرینکلر بررسی گردید (کلیک کنید)
ویدیو انواع شیرهای مورد استفاده در اطفا حریق
ویدیو شیر یکطرفه هشدار دهنده – wet alarm check valve
ویدیو فلوسوییچ – Flow Switch
ویدیو شیر پروانه‌ای تحت نظارت
ویدیو شیر OS&Y
شیر تست و تخلیه – Tset and Drain
ویدیو کنترل سطح – Level Controler
ویدیو زون کنترل ولو – Zone Control Valve
ویدیو پرشر سوییچ
ویدیو فشار شکن
ویدیو شیر اطمینان
ویدیو شیر تخلیه هوا