در این ویدیو به موضوعات زیر پرداخته می‌شود: (نکته: موارد ذکر شده تیترهای موضوعات صحبت شده در ویدیو است و توصیه ما به شما این است که ویدیو را کامل ببینید، زیرا تمامی مطالب گفته شده در ویدیو به صورت متن نوشته نشده است)
دسته بندی اسپرینکلر ها به صورت زیر می باشند :
۱) قدیمی
۲) مسکونی
۳) اسپری کننده
۴) CMDA
۵) CMSA
۶)ESFR
۷)Special Sprinkler یا اسپرینکلرهای خاص
نکته :
از این اسپرینکلرها CMDA, CMSA, ESFR کاربرد انبار دارند که در ویدیوی بعدی مفصل در موردشان صحبت خواهیم نمود.
ابتدا اسپرینکلرهای خاص یا Special Sprinkler بررسی می کنیم :
این اسپرینکلرها با شکل خاص خود، کاربردهای خاصی نیز دارند، به عنوان مثال از این اسپرینکلرها در جاهایی که امکان خرابکاری بر روی اسپرینکلرها است استفاده می‌شود مثل زندان ها یا جاهایی که افراد دارای معلولیت ذهنی هستند و یا اسپرینکلرهای زیرشیروانی و یا اسپرینکلرهایی که صرفا برای فضاهای مخفی قابل اشتعال ساخته شده‌اند. همان طور که می‌بینید برای کاربری‌های خاصی این گونه از اسپرینکلرها ساخته شده اند.
از جمله اسپرینکلرهایی که در این دسته بندی قرار می‌گیرند می‌توان به اسپرینکلرهایی که برای محافظت بیرون ساختمان مانند نمای ساختمان یا پنجره هایی که از بیرون ساختمان قرار دارند اشاره نمود استفاده از این اسپرینکلرها امکان انتقال حریق ایجاد شده در بیرون از ساختمان را به داخل نخواهد داد زیرا بخش زیادی از حرارت تشعشعی ایجاد شده را کاهش می‌دهد.
اسپرینکلر های قدیمی :
همانطور که از اسم آن ها پیداست این اسپرینکلرها قدمت بالایی دارند و از این اسپرینکلر ها در جاهایی که هم محافظت از سقف مد نظر ما باشد و هم الگوی پاششی را بخواهیم استفاده می کنیم.
دبی آب تخلیه شده از این اسپرینکلرها ۴۰ درصد به سقف و ۶۰ درصد آن را به کف زمین خواهد رسید، همانطور که در ویدیو مشاهده خواهید کرد الگو پاششی این اسپرینکلرها با اسپرینکلرهای مدرن فرق دارد و از این اسپرینکلر ها تنها در اتاق‌های ذخیره خز و اسکلت ها استفاده می شود.
اسپرینکلر های مسکونی :
از این اسپرینکلر ها در محیط های کم خطر یا مسکونی می توانیم استفاده نماییم.
این اسپرینکلر ها برای ایجاد فضای امن تا مدت معین استفاده می شود تا افراد حاضر در ساختمان بتواند فرار کند.
در زمان تست این اسپرینکلرها در ارتفاع ۱٫۵m دما، اکسیژن و کربن مونوکسید را مورد ارزیابی قرار می دهند. این اسپرینکلرها تفاوتشان با اسپرینکلرهای اسپری کننده در این است که شکل دفلکتور این دو اسپرینکلر کمی با هم اختلاف دارند و همین امر موجب خواهد شد تا آب خروجی از اسپرینکلرهای مسکونی پس از برخورد به دفلکتور بیش از اسپرینکلر های اسپری کننده منحرف شود و به دیواره های اتاق برخورد نماید.
برای تعیین دبی اسپرینکلرهای مسکونی مطابق NFPA 13 باید ۴ اسپرینکلر در مجاورت هم را در نظر بگیریم.
اگر اتاق ما فضای قابل اشتعال داشته باشد ۸ عدد اسپرینکلر مجاور را بایستی در نظر بگیریم.
یکی از تفاوتهای آن با اسپرینکلر های اسپری کننده این است که حداقل فاصله بین این اسپرینکلرها ۲٫۴m و حداکثر آن بستگی به کاتالوگ سازنده دارد.
اسپرینکلر اسپری کننده :
این اسپرینکلرها اسپرینکلرهایی هستند که در ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری و پارکینگ ها استفاده می شود نوع دیگری از این اسپرینکلرها وجود دارد به نام پوشش گسترده که همان طور که از اسم آن پیداست مساحت بیشتری تحت پوشش قرار می دهند.
اسپرینکلر های واکنش سریع و واکنش استاندارد همانطور که قبلاً اشاره شده از نظر بالب و زمان فعال شدن با هم تفاوت دارند. در محیط های کم خطر بایستی حتما از اسپرینکلر های واکنش سریع استفاده شودمثل مسکونی، اداری. حال اگر محاسبات شما هیدرولیکی باشد، مساحت پوشش هر اسپرینکلر شما در محیط کم خطر حداکثر ۲۲۵ فوت مربع را خواهد بود و اگر محاسبات به صورت پیش تعیین شده باشد (پایپ اسکجوال) حداکثر مساحت تحت پوشش هر اسپرینکلر ۲۰۰ فوت مربع خواهد بود
اسپرینکلر های واکنش سریع و واکنش استاندارد را می توان در محیط های خطر معمولی مانند پارکینگ ها و تجاری ها استفاده نمود. فقط بایستی توجه نمایید که در یک فضا مثلا یک پارکینگ هر دو اسپرینکلر را در کنار هم نمی‌توانید کار کنید ولی در دو فضای جداگانه مثل دو طبقه از پارکینگ، می توان در یک طبقه از اسپرینکلر واکنش سریع و در طبقه دیگر از اسپرینکلر پاسخ استاندارد استفاده نمود.
در محیط خطر معمولی (مثل تجاری و پارکینگ ها) ماکزیمم مساحت پوشش هر اسپرینکلر ۱۳۰ فوت مربع و حداکثر فاصله بین اسپرینکلرها مثل محیط کم خطر ۴٫۶ متر است
در محیط ما پرخطر مثل کارگاه های چوب بری و ریخته‌گری مساحت پوشش اسپرینکلرها بسته به نوع طراحی و چگالی در نظر گرفته شده متفاوت است. نکته: در محیط پر خطر صرفا بایستی از اسپرینکلر پاسخ استاندارد استفاده نمود و استفاده از اسپرینکلر واکنش سریع مجاز نمی‌باشد مگر آنکه طبق کاتالوگ سازنده برای چنین شرایطی اسپرینکلر واکنش سریع فهرست شده باشد.
اسپرینکلر های اسپری کننده پوشش گسترده همانطور که از اسم آن پیداست مساحت بیشتری را پوشش خواهند داد، به عنوان مثال اگر از این اسپرینکلرها در محیط کم خطر استفاده کنیم می توان تا ۴۰۰ فوت مربع را با یک اسپرینکلر پوشش داد.
فاصله بین اسپرینکلر ها ۲۰ فوت یا ۶ متر از همدیگر می باشد و همچنین استفاده از این اسپرینکلر ها باعث می شود تعداد اسپرینکلر های داخل محیط کمتر بشود .
این نوع اسپرینکلرها نوع بغل زن هم دارند.
سوال :
دبی مورد نیاز سیستم اسپرینکلر که از این اسپرینکلرها استفاده می کند چطور محاسبه می شود؟
جواب :
در روش پایپ اسکجوال بدون محاسبه و با توجه به گروه خطر می توان از جدول ۱۹٫۳٫۲٫۱ از NFPA 13 ویرایش ۲۰۱۹ میزان دبی مورد نیاز را محاسبه نمود.
روش دیگر استفاده از جدول چگالی – مساحت می باشد. در ویرایش ۲۰۱۹ استاندارد NFPA13 برای تعیین دبی سیستم اسپرینکلر در محاسبات هیدرولیکی ما نموداری داشتیم به عنوان نمودار چگالی و مساحت که در نسخه ۲۰۲۲ این نمودار به یک جدول تبدیل شده است و عملا نقطه پایین نمودارها به این جدول منتقل شده است. با توجه به مساحت و چگالی ذکر شده در این جدول شما می‌توانید در داخل نرم‌افزارهای محاسبات هیدرولیکی ناحیه طراحی مورد نظر را ترسیم و با توجه به چگالی تعیین شده میزان دبی مورد نیاز سیستم را محاسبه نمایید